Lehistan'dan Polonya'ya: Polonya Tarihyazımında Türkler ve Türkiye
Polonya’daki Türk tarihi çalışmaları, Osmanlı tarihçiliğinin en az bilinen konularından biridir. Bu bağlamda Osmanlı-Leh ilişkileri üzerine yapılan araştırmalar da oldukça sınırlıdır. Bu makale, Polonya’da yürütülen Türk tarihi, özellikle Osmanlı tarihi çalışmalarının görünümüne yönelik bir değerlendirme yapma amacındadır. İlk olarak çalışma, başlangıcından beri Osmanlı-Leh ilişkilerinin genel niteliklerini belirtmektedir. İkinci olarak, Polonya Türkolojisinin bazı zelliklerine kendi tarihî gelişimi içerisinde vurgu yapmak niyetindedir ve ardından bu hususta Polonya’nın algısının yansımaları olan en yaygın konu ve yaklaşımları değerlendirir. Ayrıca, Leh sefaretname ve seyahatnamelerinde Türkiye anlatımı tartışılmış ve Polonya’nın arşiv ve kütüphanelerinin Türkiye ile ilgili fonları hakkında bilgi verilmiştir. Yakın zamanda Polonya’da yürütülen Türk tarihi çalışmaları ile ilgili bazı düşüncelere de tarihçileri bilgilendirmek amacıyla birtakım sorunlu yönleri ve eksiklikleriyle değinilmiştir. Son olarak makalede, Polonya’daki Türk tarihi çalışmalarının genel bir bibliyografyası konularına göre başlıklandırılarak sunulmuştur. Türkiye’de, Osmanlı-Leh ilişkileri ve Polonya tarihi üzerine çalışmalar yok denecek kadar azdır; bununla birlikte uzun zamandan beri Polonya’da birçok önemli çalışma yapılmaktadır. Ancak günümüzde, genç araştırmacıların bu alandaki çalışmaları, bize karşılaştırmalı yaklaşımların Polonya tarihi ve Osmanlı-Leh ilişkileri üzerine yapılacak araştırmaları zenginleştireceğini göstermektedir.
HACER TOPAKTAŞ
