Türk Düşünce Dünyasında Cemil Meriç ve Eserleri
Cemil Meriç, Türk düşünce dünyasının önde gelen kalemlerinden biridir. 1916-1987 yılları arasında yaşamış, telif ve tercüme birçok eserin altında imzası bulunan özgün bir fikir adamıdır. Düşünceye ve düşünene karşı olan sevgisi, bitip tükenmek bilmeyen öğrenme ve öğrendiklerini öğretme arzusuyla geçen bir ömür sürmüştür. Doğu ve Batı düşüncesi arasında kurmaya çalıştığı köprüyle, hayatının son 32 yılını âmâ bir adam olarak geçirmesine rağmen, Türk düşüncesinin yönünü ve seyrini etkilemiştir. Cemil Meriç, bu çalışmada, beş ana eksen etrafında incelenmiştir. İlk eksen, düşünürün yetişme tarzının irdelenmesinde büyük önem taşıyan hayatıdır. Sıra dışı bir ömür geçirmesinin entelektüel hayatında bıraktığı izlerle kurulan ilgisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde; his dünyası, yazdıklarının eşliğinde ortaya konulmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise Türk düşüncesinin gündeminden düşmeyen üslup ve dil tartışmaları içinde Meriç'in üslubu ve Türkçe sevgisi üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölüm, yazarın tefekkür dünyasını konu edinmektedir. Beşinci bölümde ise, gerek İstanbul Üniversitesi'nde verdiği sosyoloji dersleri, gerekse Saint Simon hakkında kaleme alınmış bir kitabın müellifi olmasından ötürü, Türk sosyolojisindeki yeri ve önemi üzerinde durulmuştur. Cemil Meriç hakkında yazılan hemen her kitap ya da makalede artık gelenek halini almış olan yazarın yazdıklarından alınan doğrudan iktibaslar bu çalışmada da tarz olarak belirlenmiştir. Bu tarz ile Cemil Meriç'e aşina olmayan okuyuculara, Meriç'in üslubunun lezzetini tattırmak amaçlanmıştır.
CENGİZ SUNAY
