Amaç ve Kapsam

Birikimsiz (b)ilim olmaz.

Literatür çalışmaları, üzerine inşa edildiği birikime ayna tutmakla kalmaz, birikim bilincimizi yeniler. Bu tür çalışmalar, mevcut birikimi birçok açıdan değerlendirerek literatür hakkında çeşitli tasnifler yapmayı, varsa eksiklikleri ve hataları tespit etmeyi, takip edilen yaklaşımları ve kullanılan kaynakları gözden geçirmeyi amaçlar. Bu tespitler, literatürle ilgili herhangi bir alanda yapılacak çalışmalara matuf uyarı ve önerilerle daha da önem kazanır. Esas hedef, bir alanda değişik kişi ve ekoller tarafından yapılmış çalışmaların hasılasını çıkartarak, sonraki çalışmalara ciddi bir zemin hazırlamaktır. Bu süreç hiç şüphesiz anlama, yorumlama ve eleştiri kabiliyeti yanında geleceğe dönük önerilerle ilgili iddialı bir ilmî duruşu gerektirir.

Türkiye araştırmaları alanında belirli bir birikimin olduğu âşikardır. Geçmiş, hâl ve gelecek çerçevesinde Türkiye üzerine düşünen, araştıran ve yazan insanların birçok farklı sahada ortaya koydukları eserlerin, haklarında literatür çalışması yapılabilecek miktar ve kaliteye ulaştığını düşünüyoruz. Aynı zamanda, Türkiye hakkında farklı coğrafyalarda değişik türlerde eser telif edenlerin birbirlerinden haberdar olması, bu noktadan sonra yapılacak çalışmalar bakımından son derece önemlidir. Yine önemle belirtilmesi gereken başka bir husus da, konu ve sorunlara hem "disiplinler arası/ötesi" bir perspektif hem de "bütüncül" bir anlayışla yaklaşma inancının hakim olduğu günümüzde, bir mesele hakkında önceden gerçekleştirilmiş veya halen devam eden bilimsel faaliyetleri takip edebilmenin ancak literatür çalışmaları ile mümkün olabileceğidir. Benzer şekilde, belirli bir alanda çalışmalarını yoğunlaştırmış araştırmacılar da başka alanlarda yapılan çalışmaları bir arada görme fırsatını bularak kendi çalışmalarına yön tayin etme imkanına sahip olabileceklerdir.

Yukarıda belirtilen ilkeler çerçevesinde bu dergi, ilk sayılarında Türkiye araştırmalarını geniş kapsamlı üst başlıklar altında değerlendirmiş, takip eden sayılarında ise bu üst başlıkları detaylandırmaya doğru yönelmiştir. TALİD, her sayısında ele aldığı konu ile ilgili kapsamlı birkaç yazıdan sonra konunun alt alanları ile ilgili değerlendirme yazılarını ve yine konuyla ilgili bir röportajı, klasik veya güncel bazı kitap ve tezlerin, kurum, dergi, ve kongrelerin tanıtımlarını içermektedir. 

TALİD, her sayısında ele aldığı konu ile ilgili kapsamlı birkaç giriş yazısından sonra konunun alt alanları ile ilgili literatür değerlendirme yazılarını ve yine konuyla ilgili bir söyleşiyi, klasik veya güncel bazı kaynakların, kitap ve tezlerin, kurum, dergi, ve kongrelerin tanıtım ve değerlendirmelerini içerecektir. 

Giriş yazıları, özel sayı konusunun genel bir haritasını çizer ve tüm dergi yazılarını bir kurguya oturtur. Yön-gidişat tayini yapar. Kısacası TALİD'in o sayısını bir bağlama oturtmayı ve değerlendirmeyi amaçlar.

Literatür değerlendirme makaleleri haritanın ölçeğini biraz küçültüp konunun detaylarına girmemizi sağlar. Alt konular ile ilgili mevcut literatürün değerlendirmeleri yapılır. Örneğin Osmanlılarda Tefsir eğitimi ile ilgili günümüz çalışmalarından oluşan literatür tavsif edilir, tasnif edilir, ekolleri, kişileri, yaklaşımları, kaynakları, sorunları ortaya konulur.

Tanıtım ve değerlendirme makaleleri birkaç türlüdür. Birincisi, ilk el kaynaklardan üzerinde durulması gerekli bazı kaynakların ya da kişilerin detaylı tanıtıldığı yazılardır. Örneğin Buharinin Osmanlılar dönemi şerhleri gibi biraz daha genel ya da doğrudan bir şerhi üzerine olabilecek bir tanıtım yazısı. Ya da Elmalılı Hamdi üzerine detaylı bir tanıtım yazısı. İkinci tür tanıtım yazıları ise günümüz literatürünü etkileyen şahıs, eser, kurum, faaliyet ve yayınlara dair yazılardır. Konuyla ilgili sempozyumların tanıtılması, çığır açmış bir kitap ya da güncel bir yazarın tanıtılması, literatürü şekillendiren kurumların tanıtılması gibi. Giriş ve Literatür değerlendirme yazılarının 20 sayfadan az olmayıp 50 sayfayı (15 bin kelime) aşmaması gerekmektedir. Tanıtım yazılarının da 5 sayfadan (1500 kelime) az 15 sayfadan (5 bin kelime) fazla olmaması beklenmektedir.