Osmanlı Dönemi Tefsir Çevirileri
Osmanlı Devleti bilim, tarih, edebiyat, sanat ve dinî ilimler alanlarında yapılanlarla ve geride bıraktığı kültür mirasıyla tekrar tekrar ele alınmayı gerektirecek ölçüde zengin bir birikime sahiptir. Osmanlı'nın kuruluş yıllarında sağlam bir dinî kimlik oluşturabilmek amacıyla başta tefsirler olmak üzere önemli dinî eserlerin Türkçe'ye tercümesinin teşvik edildiğini görmekteyiz. Kuruluş yıllarından başlayarak uzun bir süre Türk dilinde müstakil tefsir kaleme alma yerine asılları Arapça ve Farsça olan tefsirlerin tercüme ve adaptasyon yolu benimsenmiş, ancak tercümelerin çoğu kaynak eserin hedef dile birebir aktarımı olmadığı için de bu çalışmalar yeni telifler olarak kabul edilmiştir. Osmanlılar döneminde tam tefsir tercümelerinin yanında sadece bazı bölümleri tercüme edilenler, özetlenmek veya genişletilmek sûretiyle Türkçe'ye aktarılan tefsirler de bulunmaktadır. Ancak bu tefsirlerden bir kısmı Osmanlı toplumunda şöhret bulup insanlar tarafından fazla rağbet görürken diğer bir kısmı yazıldığı veya tercüme edildiği dönemde kalmış ve toplumda şöhret kazanamamıştır. Bu makale aslı Arapça veya Farsça olup da Osmanlı döneminde Türkçe'ye tercüme edilen tam ve eksik tefsir tercümelerini konu edinecektir.
ABDULHAMİT BİRIŞIK
