Dijital Beşerî Bilimler ve Türkiye Araştırmaları: Bir Literatür Değerlendirmesi
Dijital teknolojilerin gündelik yaşamdaki etkisi şüphesiz akademik çalışmalara da
yansımış ve yeni araştırma yöntemleri ortaya çıkmıştır. Son yıllarda farkındalık
açısından ivme kazanan ve dijital teknolojiyi akademik araştırmanın odağına alan
dijital beşerî bilimlerin doğuşu bu kapsamda değerlendirilmelidir. 1949 yılından
günümüze kadar uzayan bir sürecin ilk dönemlerinde geleneksel beşerî bilimlerin,
bilgisayar destekli araştırmaya karşı mesafeli duruşu zaman içerisinde geçerliliğini
kaybetmiş, dijital beşerî bilimler akademik bir bilim dalı olarak Batı’daki
üniversitelerde yer almıştır. Nitekim Türkiye’de ve geniş anlamda Türkiye
araştırmalarında bu alana karşı farkındalık, bireysel akademik çalışmaların ötesine
geçmeye başlamıştır. Türkiye araştırmalarının önemli bir parçası olan ve geniş bir
coğrafyayı ve altı yüz yıllık bir dönemi kapsayan Osmanlı arşivleri konu çeşitliliği,
miktar ve yöntem açısından dijital beşerî bilimler için yüksek potansiyele sahiptir.
Bu noktada devasa arşiv mirasının teknolojik imkânlar sayesinde adeta yeniden
keşfi, Osmanlı tarihçiliğini ve Türkiye Araştırmalarını yaşadığımız dijital çağın
şartlarıyla uyumlu hale getirerek erişilebilir ve sürdürülebilir evrensel bir araştırma
ortamına taşıyacaktır. Bu makalede öncelikle dijital beşerî bilimler ve dijital tarihin
dünyadaki gelişimi ortaya konulacak ve sonrasında bu alanda yapılan
araştırmalardan örnekler, Türkiye araştırmaları ile ilgili olanlarına ağırlık verilerek
değerlendirilecektir.
