İslam-Osmanlı Hukukunda Zimmîler

Bu makalede gayrımüslimlere ilişkin önemli kitap ve makaleler gözden geçirilmeye çalışılmıştır. Makale özellikle gayrımüslimlerin hukuki statüleri hakkındaki eserleri ele almaya ve eleştirel açıdan değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu makalenin bir diğer amacı İslam devletlerinde özellikle de Osmanlı Devletinde yaşayan ehl-i kitap ve diğer gayrımüslim grupların gerçek pozisyonu hakkındaki sorulara doyurucu cevaplar bulmaktır. Konuya ilişkin tarihi ve sosyolojik açıdan yapılmış bir çok kaynağın varlığına karşın hukuki bakış açısıyla yapılmış araştırmalar son derece nadirdir. Hukuki şartların açıkça ortaya konması kaynakların ve İslam devletlerinin uygulamalarının daha iyi anlaşılabilmesi için önemli ve gereklidir. Hamidullah, İnalcık, Pantazapoulos, Cohen ve Hacker gibi araştırmacıların eserleri büyük önem taşımaktadır. Bu eserlerde gayrımüslimlerin hukuki statülerine dair önemli açıklamalar bulmak mümkündür. Bu kaynakların gözden geçirilmesi bazı temel hususların anlaşılması açısından (örne- ğin “Ahidname-i Ömer adıyla meşhur belgenin gerçek olup olmadığı, kulebend kavramının içeriği, ibadet yerlerinin hukuki statüsü ve ferdi haklar) bu eserlerin gözden geçirilmesi gerekir. Bu eserlerde arşiv malzemeleri ve belgelere ilişkin önemli bilgiler de vardır. Bazı eserler ise ideolojik bir bakış açısıyla yazılmıştır. Yazar burada daha çok konunun hukuki yönüne vurgu yapmaktadır.

Bu alana yorumlarınızı ve katkılarınızı yazınız